قسیم الجنّه و النّار

در روایات، حضرت علی(علیه‌السلام) را " قسیم الجنّه و النّار"[1]معرفی کرده‌اند. این، یعنی بهشت و جهنم، هر دو مال علی(علیه‌السلام) است؛ منتها بهشت، وجودی و بالإصاله است و جهنم، تبعی. یعنی هر کس نتواند وارد بهشت علوی شود، در جهنم است، مثل اینکه اگر نور نباشد تاریکی معنایی نخواهد داشت. "قسیم"، صفت مشبهه بر وزن "فعیل" است؛ یعنی صفتی دائمی، مستمر و پایدار. پس می‌توان گفت این طور نیست که حضرت(علیه‌السلام) بایستد، به یکی بگوید تو بهشتی هستی و به دیگری بگوید تو اهل جهنمی! بلکه قسیم‌بودن، حقیقتی در ذات و وجود ایشان است و تمام انسان‌ها در مقابل این حقیقت، از هم تمییز داده می‌شوند؛ یعنی هر‌کس در قلبش با امام حرکت کند، رو به کمال می‌رود و هرکس ايشان را کنار بگذارد، رو به نقص خواهد رفت. از‌این‌رو جهنمی‌شدن و دوری از خدا، در بغض علی(علیه‌السلام) است و بهشتی‌شدن و قرب خدا، در حب علی(علیه‌السلام).

برگرفته از کتاب "رو به آسمان غدیر"، صص 44- 46

[1]- الأمالی شیخ صدوق، ص 46.