یکی از اهداف رسالت پیامبر اكرم(صلّیاللهعليهوآله) حرکت در مسیر تهذیب و تزکیهی نفس است؛ و تزکیهی نفس، مسیری است که کرامتهای انسانی را ظهور میدهد. دعای مكارمالأخلاق صحیفهی سجادیه(عليهالسلام) نیز شرحی از این کرامتهاست.
امام سجاد(عليهالسلام) دعا را با صلوات که در حقیقت، تسلیم بودن نسبت به صاحب صلوات است، آغاز میكند و در اولین جملات از خداوند، ایمان میخواهد که سیم رابط و نقطهی اتصال بین عبد و ربّ است. اما طلب یقین پس از استكمال ایمان، نشان میدهد که برای ورود به وادی یقین، حتماً باید ایمان انسان، كامل شود. در ادامهی دعا، سخن از نیت و انگیزه است، به عنوان مرکبی برای روح و جان انسانی. سپس امور مهم و بیاهمیت را تفکیک میکند و از خدا میخواهد که او را در اهمّ مسائلی که برای ابدیتش لازم است، یعنی پرداختن به آخرت، یاری نماید.
امام(عليهالسلام) در تداوم این مسیر، با اشاره به تخلیه به عنوان اولین گام حركت، رفع و دفع موانع را از ذات اقدس اله میطلبد تا رذایلی همچون کبر، خودبینی و عُجب را به عنوان بزرگترین موانع، از پیش پای او بردارد. آن گاه وجود را برای آراسته شدن به فضایل اخلاقی، آماده میکند و در اولین قدم، از خدا میخواهد که وجودش، هم خیر باشد، هم منشأ خیر شود و هم در حرکت به سوی خیر برای خود و دیگران، منّتی نداشته باشد.
در ادامهی بحث به تناسب عبارات دعا، موضوعاتی همچون عزت ظاهری و ذلت باطنی، کرامت و محبت، کیفیت مطلوب استفاده از عمر، و دفع و رفع موانع خارجی مطرح میشود؛ تا آنجا که بحث به عالم زیبای تقوا و ویژگیهای متقین میرسد.
نظرات کاربران