توحید ولایی

(رمضان 89 - 29جلسه)

توحید، اولین اصل اعتقادی دین ماست که ضروری دین است. اما معنی توحید، چیست؟ اینکه خدا یکی است و خدای دیگری وجود ندارد؛ "لا إله إلاّ الله". البته همین معنا در رتبه‌های بالاتر، حقیقت برتری دارد و آن اینکه وجود، فقط خداست و هر چه هست، مراتب ظهور وجود است؛ یعنی فقر محض تمام هستی به خدای غنی مطلق، که همان توحید وجودی است.

نتیجه‌ی این توحید، آن است که انسان، تمام کثرات را فانی در وجود می‌بیند و به هیچ چیز و هیچ کس، تعلق شخصی و بازدارنده پیدا نمی‌کند؛ لذا تمام حب و بغض‌هایش، رنگ و بوی الهی به خود می‌گیرد و جز برای خدا، نه دوست می‌دارد، نه دشمن!

و نکته اینجاست که هر چند توحید، مراتب دارد، اما همه می‌توانند به مرتبه‌ی بالای آن برسند؛ بلکه هر شیعه باید در رتبه‌ی خود، به توحید وجودی برسد. این توحید است که در اخلاق و رفتار انسان، تأثیر می‌گذارد و او را به مقام فنا و انس و لقاء حضرت حق‌تعالی می‌رساند.

مسئله‌ی دیگر، آنکه سیر توحید، ظرافت خاصی دارد و همان صراطِ باریک‌تر از مو و تیزتر از شمشیر است که عبور سالم از آن، جز با همراهی خضر راه‌رفته یعنی ولایت انسان کامل معصوم، ممکن نیست.

مباحث توحید ولایی، به طور مبسوط به این موضوعات می‌پردازد و حقیقت توحیدِ حاکم بر هستی را، با مثال‌های قریب به ذهنی همچون خورشید و شعاع‌هایش، دریا و امواجش، شمع و تصاویرش در آینه، و عدد یک با سایر اعداد، کاملاً تبیین می‌کند؛ طوری که مخاطب می‌تواند این حقیقت را دریابد و راه‌کارهای عملی برای زندگی توحیدی به دست آورد، إن‌شاءالله.